Uitstel voor buurtfeest, maar niet voor leven in de buurt

De projecten in landelijke gemeenten die steun krijgen via het programma Buurten op den Buiten draaien altijd rond de versterking van de sociale contacten in buurt, wijk of dorp. Logischerwijs moesten sommige van deze projecten uitgesteld worden omdat ze niet in het kader van de beschermende maatregelen passen. Maar dat is voor velen geen reden om niet creatief na te denken en de contacten toch te onderhouden. Zoals bijvoorbeeld in Dilsen-Stokkem.

Kent u nog dialect? In het Maasland, de streek langs de Maas in Limburg, wordt nog volop dialect gesproken en hebben ze een leuk woord voor ‘langslopen bij de buren om bij te kletsen bij een kop koffie’: dat is ‘uchteren’. Ze hadden er zelfs plannen om het uchteren tot grotere hoogten te brengen: samen met bewoners, verenigingen en scholen was het OCMW van Dilsen-Stokkem van plan in september 2020 een buurtfeest op te zetten, en later ook nog wat kleinschaligere ‘uchtermomenten’.

“We beheren een woonzorgcentrum, serviceflats en sociale assistentiewoningen, waar samen 140 mensen wonen, een dienstencentrum waar in normale tijden wekelijks zowat 400 mensen over de vloer komen, en dan is er nog de volkstuin ‘Maasmoosem’. Een buurtfeest om het vijfjarig bestaan van het dienstencentrum te vieren, niet alleen met onze bewoners maar met heel de buurt, dat leek ons wel wat", vertelt Gabriella van Grootel, centrumleider van het dienstencentrum Stockheim. Een idee dat ook bij de jury van Buurten op den Buiten in goede aarde viel, en financiële steun toegezegd kreeg.

Zingen met de TonieBox

Maar al was de epidemiologische situatie in september 2020 ietsje minder prangend, een buurtfeest was uiteraard niet aan de orde. De plannen werden een jaar vooruitgeschoven en Dilsen-Stokkem duimt dat het in september 2021 alsnog kan, wellicht in een wat beperktere vorm.

Ook zonder grote festiviteiten werden echter heel wat alternatieven bedacht om, zelfs met alle beschermingsmaatregelen die in acht moeten worden genomen, de sociale contacten in Dilsen-Stokkem niet te laten verwateren.

“Eén van de ideeën was samen met de kinderen van de school en de academie liedjes te zingen in het dialect. Om de liedjes dan toch alvast te leren kennen en te oefenen, hebben we nu de TonieBox. Dat is een eenvoudig toestel waarop de liedjes staan, en we stoppen er een bundel met de teksten bij. De TonieBox gaat van woning tot woning, en verbindt zo de mensen met elkaar. Hij valt erg in de smaak.”

Wandelcentrale

De handwerkliefhebbers die niet meer kunnen samenkomen in het dienstencentrum bleven toch verbonden – geholpen door sociale media - door hun gezamenlijk project om knuffelvisjes te haken voor mensen met dementie. In samenwerking met het Huis van de Mens werden pakketjes met materialen en instructies verdeeld om thuis aan de slag te gaan. Er vertrokken inmiddels al meer dan 500 visjes naar woonzorgcentra in het Maasland.

“Samen met Avansa Limburg zijn we gestart met een wandelcentrale”, vervolgt Gabriella van Grootel. “We bereiken hiermee ook oudere mensen die veel alleen zijn: via de wandelcentrale brengen we wandelmaatjes samen, waarbij we onder meer rekening houden met het tempo dat ze willen halen, en op welke momenten ze liefst wandelen.”

En op woensdag staan de bewoners van de serviceflats en de assistentiewoningn op de uitkijk voor de wekelijkse verrassing die de vrijwilligers van het dienstencentrum al tientallen keren uit hun hoed getoverd hebben. Alle ideeën zijn goed voor het wekelijkse momentje: van soep of cupcakes tot samen liedjes zingen van op de balkons, een optreden van de dames van Femma op het binnenplein of oefeningen voor valpreventie. Ook de inwoners van Stokkem die zich verenigden in de buurtvereniging ‘Een hart voor Stokkem’ werkten graag mee aan de wekelijkse verrassingen: moederdagcadeautjes, raamdecoratie, leuke kaartjes …

Regelmatig telefoontje

En last but not least werd en wordt een grote inspanning gedaan met de bel-actie die meteen in maart 2020 werd opgestart: vrijwilligers nemen regelmatig contact op met alle zelfstandig wonende 80-plussers in de gemeente die dat wensen, zowat 700 mensen. “Mensen zijn altijd blij gebeld te worden”, vertelt Gabriella van Grootel. “In de eerste lockdown werd meteen gecheckt of iemand hulp nodig had. Ongeveer 15 procent van de mensen kon inderdaad extra hulp gebruiken. Zij werden voortgeholpen door contact met het OCMW of andere organisaties. In de tweede lockdown, vanaf oktober, ging het vooral om de gezellige babbel. Mensen hebben er nood aan iemand te horen én terug te horen. We proberen de toon van de gesprekken positief te houden, leuk nieuws te vertellen. Zodra het kan, gaan we de mensen die mekaar aan de telefoon leerden kennen, ook fysiek samenbrengen voor koffie en vlaai – natuurlijk, bij koffie hoort altijd vlaai! – en liedjes. Nu al moeten de vrijwilligers om de haverklap uitnodigingen afslaan om langs te komen voor koffie en vlaai, dus daar wordt erg naar uitgekeken.”