Verhaal

We moeten alles inzetten op preventie

Dokter Ernest Ahounou zou een ‘eenvoudige’ stage in reanimatie lopen op de dienst Intensieve Zorgen van de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc. Hij kreeg hiervoor steun van het Fonds Baele-Rémion, beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Covid-19 haalde zijn plannen voor zijn stage overhoop. Hij wil zijn ervaring nu ten dienste stellen van zijn land, Benin, en andere landen in Afrika.

Toen hij begon aan zijn stage op de dienst Intensieve Zorgen van de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc, in januari 2020, wilde Ernest Ahounou zijn praktijkkennis over neurovasculaire en metabolische reanimatie bijspijkeren. Deze arts, docent en onderzoeker aan de faculteit Wetenschappen van de universiteit van Abomey-Calavi in Cotounou, Benin, is een van de begunstigden van beurzen die het Fonds Baele-Rémion toekent. Dit Fonds ondersteunt de professionele ontwikkeling van Afrikaanse artsen in reanimatie en anesthesiologie door hun stage in een Belgisch ziekenhuis te financieren. In het kader van de coronacrisis steunt het Fonds ook oud-bursalen (5 artsen uit Benin, 4 uit Burkina Faso en 3 uit Guinée) door de aankoop en productie van beschermend materiaal zoals mondmaskers en alcogel te financieren, voor de voorzieningen waar ze aan de slag zijn.

Hart onder de riem

Ernest Ahounou was nog maar net begonnen aan zijn stage op de dienst Intensieve Zorgen, toen Covid-19 ook in België uitbrak. De werking van de dienst Intensieve Zorgen werd helemaal overhoopgehaald. En meteen ook de plannen van de arts-stagiair uit Benin. Moest hij terugkeren naar zijn land of hier blijven om kennis en ervaring op te doen met de preventie en de bestrijding van het virus? “Ik heb voor het tweede gekozen”, zegt hij. “Benin heeft al tientallen bevestigde gevallen van Covid-19. De situatie kan er nog verergeren. In dat geval wil ik de ervaring die ik in België heb opgedaan ten dienste stellen van Afrika. Afrika moet zich klaarhouden en de aanpak van patiënten met ernstige symptomen voorbereiden.”

Toen deze onverwachte gebeurtenissen zijn verblijf in België omgooiden, had de arts het even niet gemakkelijk. “Ik was geshockeerd. Ik was bezorgd over mijn eigen gezondheid. En ik voelde me eenzaam, ver weg van mijn dierbaren. Maar dankzij de moderne communicatiemiddelen kon ik contact houden met mijn familie. Mijn broers hebben me ook erg gesteund. Ik houd de moed erin.”

Een onverwachte ervaring

De doelstellingen van zijn stage werden herzien in het licht van de pandemie. De dokter-stagiair uit Benin volgt nu – onder de hoede van Pierre-François Laterre, diensthoofd Intensieve Zorgen van Saint-Luc – de medische raadplegingen en neemt deel aan de stafvergaderingen en de discussies over de behandeling van de zieken. “Ik leer veel bij over strategie en organisatie van het personeel en over de logistiek om beter te kunnen inspelen op deze gezondheidscrisis. Het werk van het medisch en paramedisch personeel moet nauwgezet georganiseerd worden. Er moet voldoende personeel zijn en je moet het aantal bedden voortdurend aanpassen aan het verloop van de pandemie. Je moet ook voortdurend stilstaan bij de therapeutische aanpak, de behandelingen, de beademing: je mag niets over het hoofd zien.”

Alles inzetten op preventie

Met deze ervaring in de aanpak van patiënten met Covid-19 in België, weet Ernest Ahounou: als Benin of andere Afrikaanse landen zwaar getroffen worden door de pandemie, komen ze voor een extreem complexe situatie te staan. “In rijke landen is de reanimatiebehandeling van patiënten met Covid-19 een dure zaak, met relatief teleurstellende resultaten, want het sterftecijfer is nog hoog. In Afrika zou dat nog veel dramatischer zijn.” En de jonge arts voegt daaraan toe: “Bij ons is er geen sociaal vangnet of ziekenfonds. De patiënt betaalt er de medische verzorging en de geneesmiddelen uit eigen zak, die kosten kunnen ze niet dragen. En dan hebben we het nog niet over beademing en reanimatie. Zonder overheidssteun is dit tot mislukken gedoemd.” Ernest Ahounou wil daarom Afrikaanse regeringen sensibiliseren over twee punten die voor hem essentieel zijn: preventie en de investeringen die daarvoor nodig zijn; en de nodige financiering voor de reanimatie van patiënten met coronavirus. “Afrika moet zich concentreren op preventie – met name hygiëne en het dragen van mondmaskers – en het weinige verzorgend personeel dat het heeft goed beschermen door de correcte beschermende middelen ter beschikking te stellen.”

Professor Philippe Baele, de stichter van het Fonds Baele-Rémion, heeft een platform gecreëerd waar dokters-anesthesisten van 16 Afrikaanse landen informatie uitwisselen, en artikels en wetenschappelijke documenten delen. Op dit moment is het er al Covid-19 wat de klok slaat: Ernest Ahounou en zijn collega’s kunnen er zich vertrouwd maken met de procedures en protocollen voor Covid-19, informatie delen over de aanpak van zieken en intubatie en documenten signaleren die nuttig kunnen zijn voor de beheersing van de pandemie.

"Ik leer veel bij over strategie en organisatie om zo betere oplossingen te vinden in deze gezondheidscrisis.”
Dr. Ernest Ahounou
Arts en bursaal uit Benin

“Als de epidemie ook hard toeslaat in Afrika, kan ik nuttig zijn op verschillende vlakken”, besluit Ernest Ahounou. “Maar om te vermijden dat het zover komt, zal ik er alles aan doen om regeringen te overtuigen van de absolute noodzaak om de kaart van preventie te trekken. Dat is essentieel, daar ben ik van overtuigd.”

Over het Fonds Baele-Rémion

Het Fonds Baele-Rémion, opgericht door professor Philippe Baele binnen de Koning Boudewijnstichting, ondersteunt de professionele ontwikkeling van artsen anesthesiologie-reanimatie of van sleutelspelers in transfusie in ontwikkelingslanden, vooral in Afrika en Latijns-Amerika. Hiervoor kent het Fonds beurzen toe aan de geselecteerde kandidaten voor een bijkomende opleiding die nuttig kan zijn voor de uitoefening of de ontwikkeling van hun beroep, bijvoorbeeld door korte stages aan een universiteit of in een Belgisch ziekenhuis te financieren. Sinds 2014 gaf het Fonds Baele-Rémion al 30 beurzen voor in totaal meer dan 160.000 euro.

Andere verhalen
Engagement dat inspireert!

Teruggrijpen naar het verleden van Congo om een toekomst te bouwen

Elders in Afrika

“Onze burgers hebben zich nooit willen onderwerpen.”
Elikia M’Bokolo

Een juridische identiteit voor iedereen

Azië en Australië Elders in Afrika Latijns-Amerika en Caraïben

"We willen de systematische geboorteaangifte stimuleren bij ouders, lokale gemeenschappen en overheden in Sub-Saharaans Afrika.”
André Franck Ahoyo
Fonds Urgentie Identiteit Afrika

Digitaal strijden tegen ongelijkheid en COVID-19 in DR Congo

Azië en Australië Elders in Afrika Latijns-Amerika en Caraïben

"We willen de DR Congo helpen te digitaliseren en de experten opleiden die het land nodig heeft.”
Jean-Louis Mbaka
CEO Kinshasa Digital

Andere Fondsen en filantropieformules

Partners Zonder Grenzen (Fonds Vrienden Van)

Filantropen steunen projecten van Partners zonder Grenzen dat zich inzet voor de uitbouw van bwalitatieve basisgezondheidszorg, medische preventie, educatie in India, West-Bengal…

Mapinga Health Project (Projectrekening)

In Bagamoyo, Tanzania, wordt een grote nieuwe haven gebouwd met een speciale economische zone. Dit project beoogt basisgezondheidszorg voor de arbeiders op de site.

Boom - Niños con alas Bolivia (Projectrekening)

Er is geen waternetwerk aanwezig in de rurale gebieden van Cochabamba. Niños con alas Bolivia wilt 2 kinderen instellingen voorzien met het opvangen van regenwater