Triage in tijden van corona

Onder normale omstandigheden ben je met griepsymptomen welkom bij de huisarts. Dat dat momenteel net een tikje anders is, weet iedereen. Toch kan een doktersbezoek nodig zijn. Om te voorkomen dat patiënten zonder coronasymptomen in aanraking komen met wie die symptomen wel heeft én om de druk op de ziekenhuizen en spoeddiensten te verlichten, werden er in allerijl over heel het land triageposten opgezet. Zo ook in de regio Bree, Oudsbergen, Maaseik en Kinrooi. De betrokken huisartsenkringen kregen snel steun via de oproep voor eerstelijnsorganisaties van het Fonds Dr. Daniël De Coninck, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

“In de beginfase van de corona-epidemie was het al snel duidelijk dat het voor huisartsen niet gemakkelijk werken zou worden. Hoe kan je als huisarts je patiënten, maar ook jezelf voldoende beschermen?”, vertelt dokter Wim Beenders, een van de krachten achter huisartsenpraktijk Wilgenveld in Maaseik en voorzitter van Huisartsenkring Kinema (Kinrooi en Maaseik). Samen met Huisartsenkring Bree & Omgeving zag men de oplossing in het centraliseren van alle test- en beschermingsmateriaal en in het opstarten van een triagepost voor de regio. “Naar een locatie hebben we gelukkig niet lang moeten zoeken. Het Medisch Centrum van Bree verhuisde recentelijk en het oude Medisch Centrum was een ideale plaats om onze triagepost onder te brengen. Al op 19 maart konden we de deuren openen.”

Op zoek naar mensen en middelen

Een locatie alleen is natuurlijk niet genoeg. Je hebt ook mensen en middelen nodig. Samen met de gemeente Bree lanceerden de huisartsenkringen een oproep voor vrijwilligers. Die nemen de telefoon op, regelen de afspraken en openen de deur. Er zijn ook vrijwilligers met een medische achtergrond. “Sommige van onze vrijwilligers zijn bijvoorbeeld kinesist of verpleegkundige. Zij zijn aanwezig tijdens de consultaties en zorgen voor de registraties. Dat heeft als grote voordeel dat de arts zich volledig op de patiënt kan concentreren”, verduidelijkt dokter Beenders.

In het begin was het niet duidelijk op welke tussenkomst van het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) een triagepost zou kunnen rekenen. “Toen ik in mijn mailbox informatie vond over middelen die aangevraagd konden worden via de Koning Boudewijnstichting, heb ik niet getwijfeld. Voor onze triagepost hebben we heel snel een dossier opgesteld. Er waren veel vraagtekens: hoe moesten we ons organiseren? In welke mate zou het RIZIV tussenkomen in de financiering? Hoe lang zou een triagepost nodig zijn?”

De Koning Boudewijnstichting lanceerde een dringende projectoproep voor organisaties van of voor professionals van de eerste lijn, zoals ook huisartsen en huisartsenverenigingen. Die eerste lijn speelt een cruciale rol in de strijd tegen corona. Via een verkorte, lichte en snelle procedure kan een financiële steun worden gevraagd om kosten te dekken die organisaties maken om hun werking aan te passen aan de crisissituatie.

Thermometers, stethoscopen en schorten

“De middelen van de Koning Boudewijnstichting stonden heel snel op onze rekening”, zegt dokter Beenders. “We konden ze goed gebruiken voor allerlei noodzakelijke aankopen, zoals thermometers, stethoscopen en schorten. Ook de gemeente ondersteunt ons financieel en logistiek. En intussen is duidelijk dat het RIZIV zal tussenkomen voor de kosten voor vrijwilligers en coördinatie van die vrijwilligers.”

Iedereen in de triagepost is van kop tot teen gehuld in beschermende kledij: hoesjes over de schoenen, een overall, handschoenen, mondmasker en spatbril zijn geen overbodige luxe. Een naamkaartje ook niet. Momenteel valt het aantal artsen die zijn uitgevallen doordat ze zelf met corona besmet raakte, in deze regio goed mee. Dat wil men zeker zo houden.

Druk op ziekenhuizen en spoeddiensten verlagen

De te volgen procedure is intussen breed gekend. Patiënten met symptomen van corona mogen niet naar de praktijk gaan, maar moeten hun huisarts telefonisch contacteren. Die huisarts stelt tijdens dit telefonisch consult een eerste diagnose en geeft raad. Patiënten met zwaardere symptomen kunnen doorverwezen worden naar een triagepost voor een fysieke consultatie.

“Als een huisarts een patiënt wil laten onderzoeken in een triagepost”, legt dokter Beenders uit, “geeft de arts de naam en contactgegevens van die patiënt door aan de triagepost. Een van de vrijwilligers belt de patiënt dan snel op om een afspraak vast te leggen.”

De triagepost in Bree is elke dag open van 10u tot 14u en van 16u tot 20u. Het aantal patiënten dat er de voorbije weken onderzocht werd, was wisselend. “Op drukke dagen zagen de artsen er een twintigtal zieken, op rustige dagen een stuk of tien. We spreken over een totaal inwonersaantal van 60 à 70.000.”

De huisartsen werken volgens een beurtrol. Ze kunnen zich inschrijven voor een shift wanneer het hen past. Ze werken steeds per twee en afhankelijk van de drukte zijn ze allebei ter plaatse aanwezig of is een van beiden stand-by.

Dokter Beenders is overtuigd van het nut van triageposten: “We willen in de eerste plaats de ziekenhuizen en hun spoeddiensten ontlasten. Maar het is ook belangrijk dat wie symptomen van corona vertoont op consultatie kan gaan bij een arts. Door een strikte procedure die start met een telefonisch contact met de huisarts, kunnen we voorkomen dat mensen onnodig op de spoeddienst van een ziekenhuis terechtkomen. Bovendien zorgen we ervoor dat wie met een ander probleem naar de huisarts gaat, dat met een gerust hart kan doen, zonder bang te zijn voor een besmetting met corona.”